Door Tim Choy en Afke van de Wouw
Onze oud stagiaire Glen Coates heeft recent onderzoek gedaan onder circa 1700 jeugdvoetballers in de leeftijd van 12 t/m 20 jaar van 20 betaald voetbalorganisaties in Nederland. Daaruit blijkt dat er een significant verband bestaat tussen het hebben van een blessure en stress. Jeugdspelers met een blessure hebben evident meer stress dan jeugdspelers die dat niet hebben. Dit wordt nog eens versterkt in een ego-gericht teamklimaat, waarbij het winnen in plaats van het ontwikkelen van jeugdspelers voorop staat. De veronderstelling is dat jeugdspelers zich dan extra zorgen maken over snel herstel en het heroveren van hun positie in het team.
Dit werkt echter contraproductief, want stress belemmert het herstel van het lichaam. Bij stress komt cortisol vrij en uit onderzoek blijkt dat spieren minder snel herstellen bij hoge cortisol waardes. Daarnaast leidt een verhoogt cortisolgehalte ook tot een verminderde werking van het immuunsysteem en een vertraagde wondgenezing, hetgeen na een operatie uiteraard belangrijk is.
Andersom is er ook een relatie tussen het hebben van stress en het oplopen van een sportblessure. Uit onderzoek komt naar voren dat sporters die veel stress ervaren vaker en sneller last hebben van blessures. Dit kan veroorzaakt worden door grote veranderingen (spelen bij een nieuwe club, nieuwe trainer, verhuizing, etc.) of problemen (slechte schoolresultaten, scheiding van ouders, een sterfgeval in de familie, etc.), maar ook door tal van dagelijkse beslommeringen (filerijden, ruzies, irritaties, vol dagprogramma, combinatie studie met sport, etc.). Het blijkt bijvoorbeeld dat geblesseerde sporters 3 tot 6 weken voorafgaand aan hun blessure minder psychosociaal herstel laten zien ten opzichte van sporters die geen blessures oplopen.
Dus om blessures te voorkomen en snel van blessures te herstellen moet er veel meer aandacht komen voor het vaststellen en managen van stress bij sporters, met name in de topsport. De paradox is namelijk dat een topsportklimaat, veelal onbedoeld en onbewust, het stressniveau bij sporters verhoogd. Het moeten winnen maakt dat een sporter uiteindelijk dubbel verliest als hij of zij een blessure oploopt en lang bezig is om te herstellen. Daarom is het van belang om (het omgaan met) stress een veel prominentere rol in de (top)sport te geven, met name in de opleidingsprogramma’s van trainers en in blessurepreventie- en herstelprogramma’s. Voor werkbladen en (audio)oefeningen om stress te (leren) reguleren, kun je kijken op onze site lerenrevalideren.nl of ons boek ‘Leren revalideren’ aanschaffen waar veel uitleg en achtergrond informatie over dit onderwerp praktisch staat beschreven. En als je meer wilt weten over stress onder jeugdvoetballers bij profclubs en hoe dat allemaal komt, neem dan contact op met Soul2Goal (info@soul2goal.com).
